Diyaframdan nefes alma, insanların doğduğunda aldığı, sonradan bu şekilde nefes almayı bıraktığı en doğru nefes alma şeklidir. Bu nefes alma şekli, midenin üstündeki diyafram kasının aşağı doğru esnemesi sonucunda açılan boşluğa ciğerlerin tamamen kullanıldığı bir nefes alma yöntemidir. Bu sırada diyaframla beraber orta ve üst solunum bölgeleri hep birlikte hareket eder. Diyafram, karın ve göğüs boşluğunu ayıran kas kütlesidir. Burada birikmiş nefesin ritmik olarak dışarı verilmesi diyafram nefesi olarak tanımlanır. Diyaframdan nefes alma, burundan alınan nefesin akciğerlerin alt kısmına kadar ulaşmasını sağlar. Akciğerlerin altını tamamen saran diyafram kası, akciğerlerin nefes almasını ve vermesini sağlar. Bu şekilde nefes alındığında, nefes akciğerlerin altına kadar ulaşır ve kasta meydana gelen baskı sonucunda karın, sırt ve bel kaslarında genişleme olur.

Diyafram kası, insanın solunum kapasitesinin tam kullanılmasına yardımcı olur. Fakat insanların çoğu diyaframını nefes alırken kullanmaz. Genellikle ikincil kaslar olan çene, boyun ve sırt kasları kullanılır. Ancak bu şekilde tam nefes alınması mümkün değildir. Bu kaslar kullanıldığında, sırt ve polar pleksus bölgeleri gerilir. Bu şekildeki kısıtlı nefes alma göğüs nefesi olarak tanımlanır. Yaşam tarzı ve günlük stresler, insanların göğüs nefesi almasına neden olur. Halbuki her insan doğduğunda diyaframdan nefes almaktadır. Ancak zaman içinde çeşitli sebeplerle göğüsten nefes almaya dönüşür.

Göğüs nefesi alındığında, göğüste genişleme olur. Ancak akciğerlerin üst kısmına hava alınabilir. Diyafram bölgesi de genellikle sabit ve gergin şekilde olur. Bu durum, stres ve endişe gibi duyguları açığa çıkaran bir engeldir. Yapılan klinik testler sonucunda diyaframdan nefes almanın yüksek tansiyon, kronik endişe, kalp rahatsızlıkları ve çok sayıda zihinsel ve fiziksel rahatsızlığın tedavi edilmesinde etkili olduğu tespit edilmiştir. Bu nedenle diyafram kasının çalıştırılması, yani diyaframdan nefes alma oldukça önemlidir.

Karın ve göğüs boşluğunu ayıran diyafram, fibröz kas dokusu tabakasından oluşur. Kalp ve akciğerleri içine alan kaburgalar, kafesin üstünü meydana getirirken, kafesin tabanını diyafram oluşturur. Diyafram kas lifleri önden alttaki kaburgaya tutunmuş kubbe görünümü verir. Diyaframdan nefes alma sırasında kas lifleri kasılır ya da sıkılaşır. Bu kubbe şekli düzleşir. Bu şekilde kubbenin üstü karın boşluğuna çekilir ve karın kabarır. Diyaframın karna çekilmesi anında karın boşluğu da küçülür. Bu halde karın duvarı pasif şekilde dışa hareket eder. Nefes verme sırasında dışarı soluma, diyafram ve bunu destekleyen kasları gevşetir. Bu şekilde hava serbest bırakıldığında, içeride olan hava basıncı da azalır. Yani nefes verme, gevşetmekle gerçekleşir.

Bunu yapacağınız bir egzersizle kolayca öğrenebilirsiniz. Sırt üstü yatarak, bacaklarınızı ayak parmaklarınız dışa bakacak şekilde rahat bir pozisyonda uzatın. Kollarınızı da avuç içleri dışa bakacak şekilde ve parmaklar serbest olarak yana doğru uzatın. Gözlerinizi hafif kapatarak, bir elinizi göğsün üzerine, diğerini diyaframa koyun. Her zaman aldığınız nefesi alırken, elinizin kalkıp inişine dikkatlice bakın. Nefes alırken karnınız dışa, verirken de içe doğru hareket ediyorsa, diyaframdan nefes alma doğru şekilde yapılıyor demektir. Fakat diyaframın tam kapasiteyle kullanılması da önemlidir. Diyafram kasını destekleyen her iki kasın çalışması gerekir. Bunu başarmanız için diyafram nefesi egzersizlerine çalışabilirsiniz.

Diyaframdan nefes alma yeteneğinizi geliştirmek için aşağıdaki egzersizler faydalı olabilir:

Diyaframdan nefes alma, sadece fiziksel sağlık için değil, aynı zamanda zihinsel ve duygusal sağlık için de önemli bir tekniktir. Düzenli olarak uygulandığında, stres seviyelerini azaltabilir, konsantrasyonu artırabilir ve genel yaşam kalitesini iyileştirebilir.