Diyafram felci nasıl bir durumdur ve neden olur?

Diyafram felci, göğüs boşluğu ile karın boşluğunu ayıran ve solunumun temel kası olan diyaframın işlevini kısmen veya tamamen kaybetmesi durumudur. Diyafram, nefes alırken kasılarak akciğerlerin genişlemesine, nefes verirken gevşeyerek akciğerlerin küçülmesine yardımcı olur. Felç durumunda bu işlev bozulur, bu da solunum kapasitesinde azalmaya ve çeşitli semptomlara yol açar. İki türü bulunur: tek taraflı (unilateral) ve çift taraflı (bilateral) diyafram felci. Tek taraflı felç daha yaygın olup genellikle hafif semptomlarla seyrederken, çift taraflı felç ciddi solunum problemlerine neden olabilir.

Diyafram felci, diyafram kasını kontrol eden frenik sinirin (C3-C5 spinal sinir köklerinden kaynaklanan) hasar görmesi veya işlev bozukluğu sonucu ortaya çıkar. Nedenler şunları içerir:

• Travma: Göğüs veya boyun bölgesindeki kazalar, cerrahi müdahaleler (kalp, akciğer veya tiroid ameliyatları gibi) frenik sinire zarar verebilir.
• Nörolojik Hastalıklar: Multipl skleroz (MS), amiyotrofik lateral skleroz (ALS), Guillain-Barré sendromu gibi sinir sistemini etkileyen durumlar diyafram felcine yol açabilir.
• Enfeksiyonlar: Viral enfeksiyonlar (örneğin, herpes zoster, polio) veya bakteriyel enfeksiyonlar frenik siniri etkileyebilir.
• Tümörler: Boyun, göğüs veya akciğerlerdeki tümörler frenik sinire baskı yaparak felce neden olabilir.
• Nörotoksik Maddeler: Bazı ilaçlar veya toksinler sinir hasarına yol açabilir.
• İdiyopatik Nedenler: Bazı durumlarda, belirgin bir neden bulunamaz ve bu "idiyopatik diyafram felci" olarak adlandırılır.
• Doğumsal Anomaliler: Nadiren, doğuştan gelen sinir veya kas bozuklukları diyafram felcine sebep olabilir.

Diyafram felci, nefes darlığı, yorgunluk, uyku bozuklukları ve solunum yetmezliği gibi ciddi sonuçlara yol açabileceğinden, erken teşhis ve tedavi önemlidir. Tanı genellikle fizik muayene, akciğer grafisi, ultrason veya solunum testleri ile konur. Tedavi, altta yatan nedene yönelik olup, bazı durumlarda cerrahi müdahale gerekebilir.